Voor Oekraïners betekent het Nederlandse referendum over de ratificatie van de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne veel meer dan alleen een referendum met een niet bindend karakter. Ten eerste, een nederlaag de Oekraïners veel pijn doen, omdat er meer dan honderd mensen hun leven hebben geofferd tijdens Euromaidan protest in Kyiv, die begon met de opstand tegen de opschorting van de ondertekening van de associatieovereenkomst met de EU. Ten tweede zijn de gevolgen van een nederlaag op het referendum niet te voorspellen en zouden dus een startpunt kunnen vormen voor een anti-Oekraïense golf binnen de EU.

Geen wonder dat de Russische en pro-Russische bewegingen in Nederland een hevige informatieoorlog aan het voeren zijn. Zo was er op de «Eerste Zender» (Russische overheidstelevisie ) in een documentaire te zien dat Nederlanders bang zouden zijn voor de toestroom van burgers uit Oekraïne na de ratificatie van de overeenkomst. Vorige week verkondigde de andere staats-tv zender “Rusland 24″ sarcastisch dat schijnbaar driekwart van de Nederlanders tegen de EU-associatie met Oekraïne zouden zijn. In dezelfde uitzending was ook het centrum van Amsterdam getoond, waar zogenaamde activisten folders uitdeelden met foto’s erop van het verbrande vakbondshuis in Odessa en van het zogenaamde “nazi-bataljon Azov (pro- Oekraïene) met fascistische symbolen” voorzien. De verslaggever had zelfs een Nederlander gevonden, die daar op een agressive toon vermeldde: “Ik ben tegen Oekraïne – door hun zijn 200 van onze burgers in juli 2014 neergestort”. De Russische propaganda zenders hebben feitelijk bijna alle mythes, die over Oekraïne in omloop zijn, verzameld en promoten deze nu actief in Nederland. Om voor Oekraïne een eerlijke uitkomst van het referendum te bereiken, is het in de eerste plaats nodig om de leugens die gericht zijn op de negatieve perceptie van Oekraïne in de ogen van de Nederlanders te “neutraliseren”.

Mythe 1. De ondertekening van de overeenkomst zal leiden tot een toestroom van vluchtelingen uit Oekraïne

Het is geen geheim dat op dit moment een toestroom van vluchtelingen op recordniveau het probleem №1 in Europa is. In deze context heeft Nederland onlangs de nieuwsberichten gehaald door een aantal grootschalige protestacties tegen de bouw van opvangcentra. Niet verrassend, dat Nederlanders bang zijn voor illegale immigranten uit Oekraïne, maar visumvrije regeling met Oekraïne heeft geen verband met de Associatieovereenkomst en zal hoe dan ook worden ingevoerd, ongeacht de uitkomst van het referendum. Een toestroom van vluchtelingen uit de Donbass regio, waar momenteel nog steeds gevechtshandelingen plaatsvinden, is in ieder geval niet aan de orde, omdat de documentencontrole aan de Oekraïense grens gehandhaafd zal blijven.

Mythe 2: Maleisische “Boeing” met Nederlandse passagiers werd neergeschoten door Oekraïense militairen

Al in oktober vorig jaar heeft Nederland een rapport gepubliceerd met het onderzoek naar de oorzaken van het neerstorten van MH-17, waarin aangegeven wordt dat het vliegtuig werd neergeschoten door een raket SAM “Buk”. Dit wapen van Russische makelij wordt al een tal jaren niet gebruikt door de Oekraïense leger. Er is geen twijfel dat het vliegtuig werd neergeschoten door pro-Russische terroristen die het aanzagen voor een Oekraïense transportvliegtuig AN-26. Militanten pochten in sociale netwerken over een Oekraïens militair vrachtvliegtuig dat ze zouden hebben neergehaald.
De Russische staats tv-zender «Life Nieuws» had kort na het ongeluk een nieuwsbericht uitgebracht over het neerschieten van een naar verluidt Oekraïense AN-26 militair vliegtuig door «de militie». Het is belangrijk te onthouden dat de Veiligheidsraad van Nederland in februari een eindverslag over de crash zal publiceren. Rusland zal tegen deze achtergrond blijven hameren op het absurde scenario van de Oekraïense schuld.

Mythe 3. Oekraïne wordt geregeerd door nationalistische radicalen, simpel gezegd, de neo-nazi’s.

Tijdens de laatste verkiezingen hebben de rechtse partijen onvoldoende stemmen gehaald en ze zijn dus ook niet vertegenwoordigd in het Parlement en de regering. Zo haalde de rechts-extreme partij “Vrijheid”, bekend om haar fakkeltocht bij de parlementsverkiezingen in 2014, niet de drempel van 5% , en de leider van de “Vrijheid” Oleg Tyagnibok haalde bij de presidentsverkiezingen slechts ongeveer 1% van de stemmen. Een andere radicale Partij genaamd “de rechtse sector”, waarmee propagandisten van het Kremlin de schrik willen aanjagen heeft ook niet de vereiste kiesdrempel gehaald.

Mythe 4. De Oekraïners persten geld af voor de 10 jaar geleden gestolen schilderijen uit het Museum van West-Friesland.

Vorige maand wierp de krant De Telegraaf, die heeft deelgenomen aan de campagne om handtekeningen te verzamelen voor het Oekraïne- referendum een informatiebom, die Oekraïne in een kwaad daglicht moest zetten.
In een interview zei de directeur van het museum dat de gestolen schilderijen in handen van de Oekraïense strijdkrachten zouden zijn, hoewel de aanwezigheid van deze schilderijen op het grondgebied van Oekraïne is gebaseerd op geruchten en niet is ondersteund door objectief bewijs. Ondanks dit gegeven, heeft deze video op youtube een uitgesproken populistische titel: “Oekraïne, geef de gestolen kunst terug!”. Later, op een persconferentie, verwees de vertegenwoordiger van het Nederlandse museum naar bepaalde “goed geïnformeerde bronnen” wat de twijfels over de juistheid van deze aanschuldigingen alleen maar vergroot.

Mythe 5. Belastinggeld van Nederlanders zal worden besteed aan de hervormingen in Oekraïne.

Zo nu en dan verschijnt er in de media nog steeds een ongelooflijk bedrag van € 160.000.000.000, die Oekraïne naar verluidt zou ontvangen na het ondertekenen van de associatieovereenkomst. Echter, de EU-ambtenaren ontkenden dit al twee jaar geleden. Integendeel, Nederland zou financieel juist kunnen profiteren van deze overeenkomst: de export van Nederlandse producten naar Oekraïne, waarvoor de invoerrechten worden afgeschaft, zal toenemen.

Nederlanders weten heel weinig over Oekraïne, maar wanneer ze daarover iets te weten willen komen, struikelen ze over deze mythes. Naarmate de datum van het referendum dichterbij komt, zal er steeds hogere druk worden uitgeoefend door de sluwe propagandisten. Daarom is het niet uitgesloten dat nieuwe mythen geboren zullen worden in de nabije toekomst. De Oekraïense gemeenschap in Nederland probeert dit tegen te gaan. Vorig jaar werd de site oekraine-referendum.nl opgericht in het Nederlands. Echter, voor een wezenlijke impact op de publieke opinie is kwalitatieve content nodig, die Nederlandse media zou willen verspreiden. Dit zou infographics kunnen betreffen, die de voordelen van de ratificatie van de associatieovereenkomst voor de Nederlandse staat laat zien, of bijvoorbeeld video’s. Ook zou een PR- actie op de vooravond van het referendum, bijvoorbeeld een flash mob met een Oekraïense vlag op het centrale plein van Amsterdam, een goed idee zijn. Maar op dit moment, slechts drie maanden voor het cruciale referendum, lijkt Oekraïne helaas de informatieoorlog te verliezen!

“Russische Teletubbies” over Nederland, namens de soldaten van het “Azov” bataljon
Over de fake video waar men Nederland bedreigt met terreur aanslagen, zei de journalist Victor Tregubov het volgende:

“Een paar dagen geleden verscheen op YouTube een provocerende video waarin gemaskerde mannen zich voor doen als soldaten van het Oekraïense “Azov” bataljon. Daarin bedreigen zij Nederlanders zogenaamd met terreur aanslagen in het geval dat Nederland tegen associatieovereenkomst tussen Oekraïne en de EU zou stemmen. Dit is een provocatie van de onderste plank, bedoeld om Oekraïne in diskrediet te brengen in de ogen van de Europeanen in het algemeen en de inwoners van Nederland in het bijzonder. De provocatie was van zeer slechte kwaliteit: de uniform van de “strijders” wijkt af van de echte uniform van “Azov” en de “voorman” is onzeker op welke lettergreep hij de klemtoon moet leggen in het woord “українська” (=Oekraïens). Duidelijk, dat de video is bedoeld voor de kijker die niet al te vertrouwd is met het conflict in het oosten van Oekraïne. Echter, voor zover ik de strategie van dergelijke verspreiding van valse informatie kan volgen, zal dit nu plaats vinden door middel van fake accounts in sociale netwerken. Het is ook te verwachten dat een aantal van door Rusland gefinancierde media bij deze campagne wordt betrokken”.

We hopen dat de internationale gemeenschap ertoe zal bijdragen om de informatieaanvallen van Russische kant tegen Oekraïne aan de vooravond van het referendum in Nederland te neutraliseren. Het gaat namelijk niet alleen om het lot van Oekraïne, maar het is ook een test voor de Europeanen. Het laat zien of Europa bestand is tegen het arrogante en bedrieglijke beleid uit Moskou, die zijn uiterste best doet om te voorkomen dat Oekraïne uit de Russische invloedsfeer zal gaan treden.

Origineel artikel van Roman Burko exclusief naar InformNapalm; vertaling Nederlands door Vladimir Faibyshev in samenwerking met Agnes Werner. De herdruk en het gebruik is een aanwijzing over ons project verplicht.