G.: – Rus güvenlik servislerinin araştırmalarınıza müdahalesini hissediyor musunuz? Ben hatırlıyorum ki onlar bir defa araştırmalarımızı gözden düşürmek için Rus askerinin yerine bir futbol takımının listesi koymuştu. Bu tür vakalar ne kadar sık oluyor?

– Evet, bu olayı ben de hatırlıyorum. Bu listeyi bir Rus blogger Elena Vasilyeva’ya gönderilmişti. O her zaman anlaşılmaz bilgiler ve garip ifadeler azıyor. Ama aslında böyle engellemeyi görüyoruz, sayfalarımıza sürekli DHR-atak (Dağıtılmış Hizmet Reddi) oluyor. “Peacemaker” bir proje var. Ruslar bu sayfaya çok aktif giriyor ve çok aktif bir ulaşılmaz hale getirmeye çalışıyorlar. Orada her zaman garip insanlar yorumlar yazıyor. Bazen aniden, farklı insanlar bana aynı insanın sayfasını göndermeye başlıyor. Ben bu sayfayı kontrol edince anlıyorum ki o yeni açılmış, onun fotoğrafları değişmiş ya da yeni yüklenmiş. Yani şu sayfaları gönderen olmayan bir insan hakkında yazmamı istiyor. Sonra bir Rus gazetesi ‘’Bakın Ukraynalılar yalancı saçma sapan şeyler yazıyor ama gerçekten Rus askerler orada yok’’ diye yazıyor. Fakat gerçekten Rus askerleri Ukrayna’da var. Rus özel servislerinin engellemesine rağmen biz onların sayfalarını, fotoğraflarını ve diğer bilgileri buluyoruz, kontrol ediyoruz ve yansıtıyoruz. Tarafımızda gönüllü olarak yüzlerce insan doğru bilgiyi bulmaya, kontrol etmeye çalışıyorlar. Biz vatanımız için savaşıyoruz.

G.: – Ukraynalı arkadaşlarım devrimin en değerli bir başarısı olarak öz-örgütlenme ve gönüllüğün doğuşunu sayıyorlar. Online soruşturmanıza ‘’bu gönüllüğünün bir parçasıdır’’ denebilir mi?

– Evet, böyle bir şey yazmaya başladık ve sonra tek bir sitede yazmak için gerekli olduğunu fark ettik, yayılmaya başladık, işte böyle bir hosting olmuş ve aktif insanlar bulunmuş. Örnek olarak bu adlıları verebiliriz: Roman Burko – “InformNapalm” projesinin bir beynidir ve bize ilham veren biri ya da Gürcü bir blogcu Irakli Komakhidze ve diğerler. Birçok blogcuların gerçek adları bile bilmiyorum, sadece tahmin ediyorum. Yani özel bir organizasyon yok biz sadece Vatanımız için çalışıyoruz.

G.: – Sizin bir matematik eğitiminiz var. Bu eğitim bu tür soruşturmana yardımcı olur mu?

– Evet, eğitim çok yararlı oluyor. Ben matematik eğitimi olmayanların bilgi aramasının daha zor olacağını bile düşünüyorum. Çünkü bazen pek fazla internet sayfasını kontrol etmek zorundayım, yüzlerce anketi hatırlamam lazım. Bazen bir soyadı görüp mesela İvanov hemen hafızama ‘’Bunu birisinin arkadaşı olarak gördüm’’ diye bir düşünce geliyor. Bir bakıyorsun gerçekten şu iki kışı mesela beraber askeri hizmet etmişler. Fakat bu işi otomatik hale getirebilirsiniz bazı komut dosyaları yazabilirsiniz bunun için matematik eğitimi yardımcı oluyor.

G.: – Son zamanlarda yeni bir Internet savaşı başlamış: Facebook’ta hem Rus hem de Ukraynalının Putin karşıtı yorumları yazanlarını sayfalarını ihbarlar dolaysıyla blok ediliyor. Bu engelleme ile karşılaşıyor musunuz?

– Evet, ama bir kışının sayfasını blok etmeye yeter değil çünkü onlarca internet kullanıcısı doğru bilgi yazıyorlar yani büyük bir ağ organizasyonu olduk. Eğer binim sayfam blok olsa ben bilgiyi başka bir arkadaşıma gönderebilirim ve o da bu bilgi yansıtacaktır.

G.: – Rus tarafı, bazen bilgilerinizi inkar etmeye çalışır, ancak genellikle sadece sessiz kalıyor …

– Doğru. İşte bir örnek: Geçenlerde Ukraynalılar bir Rus pilotsuz uçağı vurdular. Bu tür uçak uzağa 250 km –e kadar uçabilir. Rus ordusunda sadece 10 tane aynı uçak bulunmaktadır. Rusya Savunma Bakanlığı tepkisi nedir? Eğer bu sizin uçağınız – gelin, alın. Eğer sizin değilse – nereden geldi acaba? Fakat bu habere nasıl bir yorum yapabilirler ne cevabı verebilirler? “Evet, bu bizim drone, o Aralık ayında ordudan emekli oldu?” diye söyleyemez ki. O yüzden tabi ki hiç bir tepki yok, sessiz kalıyorlar. Rusya sessiz kalırken daha fazla buna benzer bilgi toplanıyor ve sonsuza kadar internette kalıyor. Bu bilgiler bir anda Rusya’ya karşısına kullanılacak. Ama savaş bitince ve Putin rejimi düşence bedeli ödeme zamanı gelecek: hem Ukrayna’ya gelen Buryatler’in, askerlerin hem her pilotsuz uçağın hem de her Ukrayna’da çeken Rus askerin fotoğrafının bedeli… ‘’Biz orada yoktuk veya onlar hepsi izinliydi’’ – diye söyleyemezler. Er ya da geç generaller bilgileri satmak için, Batı’ya kaçmaya başlayacaklar. İlk kaçan ve bilgi satan general kumarhanede gibi kazanıp köşeyi döner. Bu sadece bir zamanı meselesidir. Sovyet sistemi de herşeyin iyi olduğunu iddia etmeye çalıştı, ama yine de birisi sürekli kaçıyordu ve tüm bilgileri satıyordu ve sistem sürekli bahane bulmaya çalışıyordu. Yani Rusya Savunma Bakanlığının ne yapması gerekir bilmiyorum. Ukraynalı blogcuların bulduğun her kişi hakkında ‘’ O dün istifa etti’’- diye bahsetmek veya her pilotsuz uçağın dün çalındığını söylemek saçma bir şey. Bu nedenle, hiç tepki göstermiyorlar. Ancak, yine de Rus toplumu çok zor durumda kalıyor çünkü Rus askerler sadece Rusya’da bulunan Rus askeri teçhizatla savaşıyorlar. Yani bu durumda Rusya-Ukrayna savaş sürüyor ve onlar halk milisleri değil onlar Rus askerlerdir. Biz 15. barış Tugaydaki askerlerin sayfalarına baktığımız zaman Ukrayna’nın sınırının yanında olduğunu ve askeri teçhizattan özel taktik işaretleri sildiğini gördük. Onlar her şeyi acele ve kalitesiz yapıyorlar bu yüzden onun fotoğraflarına bakarak askeri bıçakla silen numaralı bir ZPT görüyorsun ama bu numarayı okuyabiliyorsun.

Biraz sonra ise aynı ZPT Ukrayna’da başka bir yerde ortaya çıkıyor. İşte bu fotoğrafta Rus askeri kendi APC’Ierle Rus ordusunda ama önümüzdeki fotoğrafında aynı asker kötü üzeri boyanmış numarası aynı ZPT ile Lugansk’taki “Kahraman”, “Lugansk” “Şafak” veya diğer militanlarının taburunun parçasıdır. Ya da, başka bir örneği verebilirim. Bir kişinin Rus askeri üniformalı fotoğrafını buluyorsun sonraki fotoğrafta onu Donbass kazağı kıyafeti giymiş şekilde görüyorsun daha sonra yapılmış fotoğrafta yine o Rus askeri bulunuyor. Soru: O kimdir? Biz sürekli bir yıldır bunun hakkında yazıyoruz. Makaleler, videolar, fotoğrafların sayısı çok büyük. Aklı başında herhangi bir Rus “biz orada yokuz” diyemez. Bizim sorumluluğumuz – onlar orada olduğunu göstermek. Böylece onun herhangi bir mazereti olamaz. Bu durum, Hitler’den sonradaki Almanya’ya benziyor. O zaman da toplama kampları vardı şehirlerin sakinleri demiş ki biz dört yıldır burada yaşıyoruz, krematoryum bacasından çıkan dumanı ve oraya milyonlarca insanı getirildiğini ve sonra kayıp olduğunu gördük fakat orada ne olduğunu bilmiyorduk. Yani amacımız şu: daha sonra Rusların ‘’biz hiçbir şey bilmiyorduk’’ diye söylemelerine mümkün olduğu kadar engel olmak. Çünkü Ukrayna’da binlerce asker öldürüldü hem de mayına basarak ölen asker sayısını hala bilmiyoruz. O yüzden ‘’biz bilmedik, biz kardeşleriz, her şey iyi’’ diye Ruslardan duymak istemiyoruz. Aslında herkes her şeyi doğru biliyor ve anlıyor. Örnek olarak Togliatti, Samara’ya bakarsak orada birçok askeri birimler ve asker görevi yapan binlerce asker var.

Onunların binlerce akrabası ve arkadaşları da var. Onlara göre böyle bir diyalog: ‘’Neredeydin? İşte ORADA yani anlıyor musun? Ah, evet, evet anlıyorum’’ diye alışmış ve normal bir şey. Yani onbinlerce insan doğruyu biliyorlar. Ayrıca binlerce insan yaralı askerleri tedavi ediyorlar, askeri teçhizatını tamirini yapıyorlar, lojistik serviste, depolarda ve dokümanlarla çalışıyor. On binlerce insan bu işinin inçindedir. Onların binlerce akrabası da her şeyi biliyorlar çünkü bu sistemde çalışanlar eve dönüp mutfağında karısına mesela ‘’bugün bizimkilere iki bin kurşungeçirmez yelek verdim’’ diye bahsediyorlar. Birçok Rus her şeyi iyice biliyor ama sessiz kalıyorlar. Tabi ki bu durum bizi çok üzüyor ama ne yapmalıyız? Hiç kimse “Biz hiç bir şey bilmiyorduk” demesin diye İmkânımız olduğuna kadar her şeyi yapmaya çalışıyoruz. Bunun için daha fazla bilgi ortaya çıkartıyoruz ve ondan sonra kimse ‘’biz aldatılmışız, bizler % 86 Rus televizyonuyla uyuşturulmuşuz’’ diyemez çünkü bir sene boyunca bu kadar fazla fotoğraf, video ve diğer kanıt vardı.