Bu araştırmada, Albatros şirketi ile Kaspersky Lab arasındaki iş birliği, Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’ndeki yöneticilerden birinin e-postalarının hacklenmesi yoluyla gösterilmektedir. Çalışma, iki şirket ve faaliyetleri arasındaki ilişkinin daha derinlemesine anlaşılmasını sağlamaktadır.
15 Nisan’da İnformNapalm, Ukraynalı Cyber Resistance hackerlerinin Rus Albatros şirketinden 100 GB’ın üzerinde gizli bilgiye erişim sağladığı CYBINT operasyonuyla ilgili bir dizi makalenin ilk bölümünü yayınladı. Odak noktası, Tataristan Alabuga’da Şahid-136 (Rusça adıyla Geran-2) İHA’larının Rus versiyonlarının üretildiğinden şüphelenilen “motorlu tekneler” projesiydi.
ABD Kaspersky Lab ürünlerini engellemeyi değerlendiriyor
Kaspersky Lab antivirüs programları ve yazılımları geliştiren bir Rus şirketidir. 2017 yılında ABD, Rus yetkililere veri sızıntısı endişeleri nedeniyle yazılımlarının federal kurumlarda kullanılmasını yasakladı. Buna rağmen, güvenlik endişeleri nedeniyle ürünlerine karşı harekete geçen ülke ve kuruluşlar olsa da şirket henüz önemli bir uluslararası kısıtlamayla karşılaşmadı.
CNN, 9 Nisan 2024 tarihinde ABD’nin Kaspersky ürünlerini ulusal güvenlik gerekçesiyle engelleyebileceğini bildirdi. Kararın o ay içinde alınması bekleniyordu.
Bu makale aşağıdaki alanları kapsamaktadır:
- Kaspersky Neural Networks’ün akıllı sistemleri artık Albatros’un Rus İHA’larının bir parçası.
- Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sürerken Albatros ve Kaspersky Lab arasındaki iş birliğinin devam etmesi.
- Albatros, Ukrayna’daki savaşta İHA’larını geliştirmek için Kaspersky Lab’ın uzmanlığını kullanıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından, Batı medyası Kaspersky Lab’a karşı olası yaptırımlar hakkında haberler yaptı. Ancak somut bir adım atılmadı ve şirket teknolojilerini başarıyla pazarlamaya devam ediyor.
Kaspersky Lab ürünlerinde herhangi bir kısıtlama yoktur
Özgür dünyadaki çoğu ülke henüz Kaspersky Lab ya da kurucusu Yevgeni Kaspersky’ye kısıtlama getirmedi. Sadece Ukrayna ve Polonya şirkete bu şekilde kısıtlamalar getirmek için adımlar attı. ABD’de hükümet ve yetkililerinin Kaspersky Lab’ın ürünlerini kullanması yasak. Kısıtlamalar farklı ülkelerde farklılık gösterir.
ABD ulusal güvenliğine yönelik tehdit nedeniyle Kaspersky Lab’a derhal kısıtlamalar getirilmesi gerekmektedir.
E-posta sızıntılarına göre Albatros, Kaspersky’nin yazılım ürünlerini Rus askeri İHA’larını geliştirmek için kullanıyor.
2018 yılında altı meraklı, Rusya’nın önde gelen yatırım fonlarından biri olan AFK Sistema’nın bir bölümü olan Sistema yardım kuruluşu tarafından desteklenen ve kazananlar için 75 milyon rublelik cömert bir ödül havuzuna sahip olan “Kurtarma Teknolojisinin Geleceği için Odisseia” turnuvasına katıldı.
Yarışmalarda katılımcı olarak ALB-poisk
Turnuvaya katılan 130 takım arasında ALB-poisk en önemlilerinden biridir. Aşağıda, saldırı dronlarının üretiminin organize edilmesinde kilit rol oynayan Albatros’tan Aleksei Florov ve Konstantin Spiridonov da dahil olmak üzere katılımcıların bir listesi yer almaktadır.
Albatros’un eski Genel Müdürü ve kurucularından biri olan Nikita Kalmıkov şu anda takım kaptanı olarak görev yapıyor. İlya Voronkov GeoMir’in başkanıdır ve aynı zamanda aktif olarak çalıştığı bir diğer şirket olan Florov ile de iş birliği yapmaktadır.
Vladimir Kleşinin ve Vladimir Turov Albatros tarafından resmi olarak istihdam edilmiyor, ancak Cyber Resistance ve İnformNapalm’ın belgelerine göre, şirketin operasyonlarında hala önemli bir rol oynuyorlar ve ekibin aktif üyeleridirler. Ayrıca Odisseia yarışmasındaki eski takım arkadaşlarıyla da temaslarını sürdürüyorlar.
ALB-poisk Odisseia Şampiyonasına yenilikçi bir fikirle katıldı: Kamera, mikrofon ve sinir ağına sahip bir İHA. Bu İHA, görüntüleri ve sesi gerçek zamanlı olarak analiz ediyor ve yerde birini tespit ettiğinde baz istasyonuna bilgi gönderiyordu. Ekip şampiyonayı kazanamamış olsa da katılımları takım için başarıya yol açtı.
Albatros’tan özelleştirilmiş İHA’lar
Yarışmanın başlangıcında Albatros’un sinir ağları olmayan iki adet kendi tasarımı dronu vardı. Davet edilen uzmanlar Turov ve Kleşinin, sorunları çözmek için çok çalıştılar ve sözleşmeye göre ödeme aldılar.
Odisseia Şampiyonası’nın ardından, altı ekip üyesinden beşi kayıp kişileri bulmaya yönelik bir İHA’nın patentini aldı ve bu patent Albatros’un kurumsal sunumunun bir parçası haline geldi.
Yukarıdaki resim “tescilli teknoloji” kullanımını abartmaktadır. Aynı gizli sunumdan alınan aşağıdaki resim Albatros şirketinin daha doğru bir resmini göstermektedir.
Albatros, İHA’lardaki akıllı sistemleri için Kaspersky Lab’ı kullanıyor. Bu iş birliği, Kaspersky’nin sinir ağı çözümlerinin Albatros M5 İHA’larına ve Albatros D1 quadcopter’larına entegre edilmesini sağladı. Sunum AlabugaLeaks üzerinden şu bağlantıdan indirilebilir (139 MB).
Cyber Resistance‘ta hacktivistlerden alınan verilere dayanan daha fazla makale okuyun.
Antivirüsten İHA teknolojisine
AlabugaLeaks’in Albatros’un faaliyetlerine ilişkin veri matrisi, ürün geçmişinin izlenmesini mümkün kılıyor. Kleşinin ve Turov, Odisseia yarışmasına katılmaya ve dronlar için bir yapay zekâ sistemi geliştirmeye davet edildi. Turov’un özgeçmişine göre, 2018’den beri Kaspersky Lab’da bir İHA savaş projesi üzerinde çalışıyor, ancak Albatros ile iş birliği onun ana görevi değil.
Kleşinin’in Turov tarafından Albatros projesiyle ilgili görüşmelerinden sonra Kaspersky Lab’de çalışmak üzere işe alınıp alınmadığı belirsiz. Ancak Kleşinin, Ocak 2020’den beri Kaspersky Lab’ın kurumsal e-postasından mektup gönderiyor. Albatros da projeye dahil oldu ve şirketle ortak oldu, örneğin Kaspersky Lab o zamanlar daha az tanınan bir şirket olan Albatros aracılığıyla Batı ekipmanı satın almaya başladı.
Kaspersky Lab, şirketin Albatros’tan gelen önemli İHA bileşenini içeren ayrı bir bölüm olan Kaspersky Neural Networks’ü oluşturdu. Albatros’un amiral gemisi olan İHA M5, basılı materyallerde birlikte pazarlanıyor ve Kaspersky Lab’ın sunum materyalinde de bahsediliyor. Sunumun tamamı PDF formatında bağlantıdan okunabilir.
Web sitesi doğrudan iş birliğinden ve özellikle Kaspersky Neural Networks’ten bahsediyor.
İHA’larla mücadele için sistemler
Kaspersky ve Albatros, bir sinir ağıyla birleştirilmiş gelişmiş radar ve video ekipmanı kullanarak dronlarla mücadele edecek bir proje de dahil olmak üzere çeşitli projeler üzerinde iş birliği yapıyor. Bu sistem sayesinde dronlar kontrol edilebiliyor ve geri getirilebiliyor. Proje, Mart 2023’te Rus Forbes tarafından finansal başarısı nedeniyle takdir edildi.
Çoğu müşteri, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından ortaya çıkan “hassas durum” nedeniyle Kaspersky Lab’ı kullanıyor. Hem Cyber Resistance hem de İnformNapalm bu müşterilerden bazılarını belirledi: Çelyabinsk’teki Ç-TPZ, Rusya’daki Norilsk Nikel ve Belarus’taki Mazır petrol rafinerisi.
Albatros sızıntısından elde edilen veriler, Kaspersky Lab’ın ekipman sağlayarak ve OPAL yöneticileri de dahil olmak üzere dokümantasyon ve çalışan eğitimi desteği sağlayarak sistem satışlarını birleştirdiğini gösteriyor. Aşağıdaki örnek Mazır petrol rafinerisi ile yapılan bir sözleşmedir.
14 Mart 2023 tarihli sözleşme, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bir yıl sonra, Albatros’un üretimini Alabuga’ya taşımasından iki ay sonra imzalandı. O dönemde Kremlin’in Şahid-136 İHA’larını Tataristan’da üretmeyi planladığına dair haberler zaten medyada dolaşmaya başlamıştı. Albatros’un bu konuda net bir rolü olsa da Kaspersky Lab, şirketler arasındaki iş birliğinde olası bir aksaklığa ilişkin henüz bir yorumda bulunmadı.
Ukrayna’nın işgalinden sonra Kaspersky Lab Albatros M5 İHA’nın geliştirildiğini duyurmayı bıraktı. Aynı zamanda, Albatros’un artık önemli bir rol oynamadığı İHA’larla mücadele sistemlerinin ticarileşmesi arttı.
İHA’lar kullanılarak topçu ateşinin düzeltilmesi
Albatros ekibi 2019’da Odisseia yarışmasına katılmaya ve kayıp kişileri bulmak için yeni teknoloji geliştirmeye odaklandı.
Aynı yılın Ekim ayında, şirketin baş mühendisi Spiridonov, “Topçu ateşinin düzeltilmesi üzerine” başlıklı bir belge hazırladı. Belgeye göre, bir İHA’yı topçu ateşi düzelticisine dönüştürmek için sinir ağı teknolojilerinde uzmanlaşmak gerekiyor.
Aynı yıl Kaspersky Lab geliştiricileri Albatros’a sinir ağları için donanım ve yazılım çözümleri konusunda yardımcı oldu. Albatros M5 İHA, sinir ağı programlaması ile desteklenmesi gereken bu teknolojiyi içeriyordu.
Cyber Resistance’a göre Albatros M5 İHA’nın aktif sinir ağına sahip, savaşa hazır versiyonu Ukrayna’daki savaş alanında kullanılıyor.
İnformNapalm şu anda Albatros M5’in savaşta kullanımına ilişkin toplanan mevcut bilgilerin sadece bir kısmını yayınlamaktadır.
Teknoloji akışı için köprü
Kaspersky Lab’ın web sitesi, “daha güvenli bir dünya için çalışmak” gibi net bir hedefle başlayan şirketin hikayesini anlatıyor.
Yazılım geliştiricisi Kaspersky Lab en çok antivirüs yazılımıyla tanınıyor, ancak yaptırımlardan kaçınmak için artık sivil kullanım için başka ürünler de sunuyor.
Albatros M5’in askeri versiyonunda Kaspersky Lab logosu bulunmuyor, ancak her iki versiyonda da aynı İHA ve Kaspersky Lab’ın sivil sektörden askeri sektöre aktarılan teknolojisi yer alıyor.
Albatros M5 İHA’ları Ukrayna’daki savaş alanına konuşlandırıldı
Şirket, Eylül 2022’den bu yana M5 İHA’larını Ukrayna’ya karşı savaşta kullanıyor. İHA’nın önemli bir özelliği, savaşta kullanılması için gerekli olan nesne ve hedefleri doğrudan İHA üzerinde analiz eden sinir ağıdır.
Albatros’un sinir ağı geliştiricilerinden ikisi aynı zamanda Kaspersky Lab tarafından istihdam ediliyor ve İHA’larla mücadele projesinde aktif olarak çalışıyor. Albatros, sinir ağlarının ve İHA’larla mücadele sistemlerinin geliştirilmesinde Kaspersky’nin resmi ortağıdır. Savaşın iki yıldır devam etmesine rağmen, Albatros yakın zamanda üretimi Alabuga’ya taşıdı ve burada Şahid-136 model Rus İHA’larının montajını yapıyor. Kaspersky ve Albatros arasındaki iş birliği şimdiye kadar herhangi bir sorunla karşılaşmadı.
Batılı ülkeler Kaspersky Lab’a henüz etkili yaptırımlar uygulamadı, bu da şirketin faaliyetlerine devam etmesine ve Ukrayna’ya karşı savaşta kullanılabilecek ürünler üretmesine izin verdi. Teknoloji sektöründe Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımların etkili olabilmesi için istisnasız Kaspersky Lab’ı da kapsaması gerekmektedir.
İnformNapalm’dan diğer makaleleri okuyun
- AB yaptırımları Rusya SB’nın Granat-4 İHA sistemlerini teslim etmesini engelliyor
- Rusya Devlet Dumasının eski üyesi Semyon Bagdasarov’un hacklenmesi
- 960’ıncı Avcı Havacılık Alayından bir Rus savaş suçlusunun hacklenmesi
Kaynağa link atarak paylaşırsanız seviniriz! Creative Commons – Attribution 4.0 International – CC BY 4.0. Facebook, Twitter ve Telegram’da InformNapalm’ın sayfalarını takip edin.
İnformNapalm’ın herhangi bir hükümetten veya sponsordan mali desteği yoktur. Tek sponsorumuz bireysel gönüllüler ve okuyuculardır. Ayrıca Buymeacoffee aracılığıyla aylık mini bağışlar yaparak İnformNapalm’ı destekleyebilirsiniz.