İnformNapalm, Rus İHA üreticisi Albatros’un Cyber Resistance grubundan hacktivistler tarafından aktarılan verilerini incelemeye devam ediyor.
Bu makale Albatros M5 İHA’larının Rus Savunma Kuvvetleri tarafından Ukrayna’ya karşı savaşta kullanımını incelemektedir. Ayrıca 2022 yılına kadar sınırlı olan yaptırımların Rus askeri-sanayi kompleksi üzerindeki etkisi ve Albatros şirketinin 2022 sonrasında yaptırımlardan nasıl kurtulmayı başardığı analiz ediliyor. Dünya devi NVIDIA ile Rus aktörler arasındaki uluslararası anlaşmalar ve iş birlikleri de inceleniyor. Makalede ayrıca Rus İHA’larında neden Sony kameraların kullanıldığı ve Japon Saito motorlarının neden hala Alabuga’daki Albatros deposunda bulunduğu araştırılıyor.
Albatros ve Kaspersky Lab arasındaki bağlantılar
Son yazımızda Albatros ile Kaspersky Lab arasındaki bağlantıdan bahsetmiştik. Kaspersky Lab, Albatros ile İHA karşıtı sistemler konusundaki iş birliğini 2022 gibi erken bir tarihte sona erdireceğini belirten muğlak bir açıklama yaptı, ancak Albatros’un dahili belgelerine göre bunun daha sonra yanlış olduğu kanıtlandı. Başvuru, şirketin ComPortal ile yapılan anlaşma kapsamında 2022-2023 yılları arasında Kazakistan’a bir İHA savaş sistemi teslim etmeyi hedeflediğini gösteriyor.
Kaspersky Lab’in ortaklarının ortaklaşa geliştirilen bir ürünü satmaya devam ettiğini bilmediğine şüphe yok. Aynı şekilde, Kaspersky Lab’in Albatros’un tarımsal İHA üreticisi olmaktan çıkıp Rus savunma yüklenicisi haline geldiğini bilmediğine dair daha büyük şüpheler var. Albatros’un Ocak 2023 gibi erken bir tarihte Alabuga’ya taşındığına ve Rus savunması için insansız hava araçları üretmeye başladığına dair kanıtlar var.
LiDAR’ın İHA savaş sisteminin kritik bir bileşeni olduğuna dikkat etmek önemlidir. Ruslar, Fransız Lumibird Limited’e bağlı Kanadalı Neptec Technologies firmasının Opal LiDAR’ını 2020’den beri kullanıyor. Kaspersky’nin İHA savaş sisteminin bileşenleri ve fiyatı aşağıda listeleniyor.
Albatros, Mart 2023’te insansız hava aracı sistemini Kazakistan’a ihraç etmek için izin istedi. Şirket o zamanlar zaten Rus savunma kuvvetlerine ekipman tedarikçisiydi.
Kaspersky Lab, Albatros’un dış ticaret faaliyetlerini yürütmesini engellememiş gibi görünüyor, bu da iş birliğinin devam ettiği anlamına geliyor. Albatros’un çeşitli çatışmalara katılımı hakkında giderek daha fazla bilgi ortaya çıktı.
İHA üreticisi Albatros savaş yolculuğunda
Rusya, Ukrayna’ya karşı savaşını 2014 yılında başlattı. Bunun sonucunda uygulanan yaptırımlar, Rus endüstrisinin gelişimini çok fazla etkilemedi. Albatros 2017 yılında kuruldu ve ana ürünü şu anda M5 İHA’dır.
Şirketin büyümesinde olumlu bir dinamik, Rusya’nın Ukrayna’yı tam kapsamlı işgalinin başlamasından önce görülebilir:
- 2018 yılında 4 adet Albatros M5 İHA üretilmiş, 2 adeti satılmış, 2 adeti ise hizmet amaçlı kullanılmıştır
- 2019 yılında 5 adet Albatros M5 İHA üretilmiş, 1 adedi satılmış, 3 adedi servis amaçlı kullanılmış ve 1 adedi stokta yerini almıştır
- 2020 yılında 6 adet Albatros M5 İHA üretildi, 4 adedi satıldı, 2 adedi ise hizmet amaçlı kullanıldı
- 2021 yılında 30 adet Albatros M5 İHA üretildi, 6 adedi satıldı, 19 adedi servis amaçlı kullanıldı ve 5 adedi stokta kaldı
Yukarıdaki rakamlar, trajik tam ölçekli Rus işgali olayından önce şirketin ürünlerinin satışlarında ve kullanımında yıldan yıla net bir artış olduğunu gösteriyor.
Şirketin gelişiminin dinamikleri açıktır. Albatros M5’i ilk olarak sivil İHA olarak geliştiren şirket, müşteri sayısını en az 60 Rus şirketine çıkardı. Ayrıca Kaspersky Lab iş birliğiyle İHA’larla mücadeleye yönelik bir proje başlatıldı. İHA’larla mücadele eden sistemlerin Almanya, Yunanistan, İsviçre gibi ülkelere ihracat satışına 2021 sonlarında başlandığı haberleri var.
Yabancı parça satın almak daha ucuz
Albatros, yatırımcıları için büyük arz göz önüne alındığında yabancı parça satın almanın daha ucuz olduğuna dikkat çekti. Elektronik devrelerin eleman tabanı Malezya, Kore, Japonya ve Çin’de üretilmektedir. Servo sürücü Savox tarafından İsveç ve Çin’de üretilmektedir. Scorpion motorları ABD ve Çin’den geliyor. Radyo bileşenleri Avustralya’da RFDesign tarafından üretilmektedir. Motor regülatörleri ABD ve Çin’de Scorpion, Çin’de Hobbyking tarafından üretilmektedir. Pervane kanatları Almanya’da Aeronaut tarafından üretilmektedir. Diğer bileşenler Malezya, Çin, Kore, Singapur, Avustralya, İsveç ve İsviçre’den geliyor.
Daha önce şirket hem Rus hem de Alman hammaddelerini kullanıyordu. Albatros’ta 2022 yılı başından itibaren sadece Rus yapımı hammaddeler kullanılmaya başlandı ve bu durum, bu tür malların alım fiyatlarının artması nedeniyle üretim maliyetlerinin de artmasına neden oldu. Karbon dolgu maddesi de aynı sebepten dolayı Almanya’dan geliyor.
Rusya’ya karşı yaptırımların olmaması, Rus şirketinin engellerle karşılaşmadan gelişebildiği anlamına geliyor. Hacklenen belgelerden Rusların ürünlerini Mısır, Hindistan, Irak (Kürdistan), Birleşik Arap Emirlikleri, Suriye, Tanzanya ve Myanmar gibi ülkelere satmaya çalıştığı anlaşılıyor. Albatros tarım İHA’sının askeri İHA’ya dönüştürülmesinin an meselesi olduğu açıktı.
Albatros, 2022 yılı sonuna kadar operasyonlarını Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’ne taşımaya hazırlanıyordu. Şirket, 2023 yılında toplam değeri 1,4 milyar ruble olan 100 adet Albatros M5 İHA’nın teslimatı için Alabuga Development ile anlaşma imzaladı. Şartnameye göre, İHA’ların yarısı gündüz, diğer yarısı ise gece kullanımı için tasarlandı.
Albatros’tan ele geçirilen hack belgelerine göre Baş Yönetici Florov ve Baş Mühendis Spiridonov, Kasım 2022’de İran’ı ziyaret etti. Ziyaretin, daha önce “AlabugaLeaks 1” yazımızda da bahsettiğimiz Shahed İHA’larının Rusya’da üretilmesi planıyla ilgili olduğu düşünülüyor.
Albatros’un savaştaki aktif rolünün kanıtı
Albatros’un savaştaki aktif rolünün açık kanıtı, Direktör Florov’un Rusya Ulaştırma Üniversitesi Ulaştırma Teknolojisi ve Kontrol Sistemleri Enstitüsü başkanına yazdığı 17 Ekim 2023 tarihli bir mektupta bulunuyor. Mektup Spiridonov’un yapacağı bir testle ilgili. Florov, Ağustos 2022’den bu yana devam eden askeri operasyonda Spiridonov’un Albatros adına Rus Silahlı Kuvvetlerine yardım ettiğini bildirdi. Bu nedenle Baş Mühendis Spiridonov’un bulunamaması nedeniyle Ulaştırma Teknolojisi Enstitüsü’nden testin ertelenmesi istendi.
Albatros, savaşa katılımını aktif olarak tanıtmasa da şirket, Albatros M5 askeri İHA’larına ilişkin sunumunu düzenli olarak güncelliyor.
2022-2023 yıllarında M5 İHA, tüm cephe boyunca geniş kullanım alanlarına sahip bir muharebe bölgesinde test edildi.
M5 İHA öncelikle Rus sınır muhafızları FSB, özel kuvvetler ve Rus Ulusal Muhafızlarının Sudoplatov taburu tarafından kullanılıyor.
Metnin son paragrafında Ukrayna sınırındaki Belgorod bölgesinden bahsediliyor. Rus propaganda kanalı Mash’tan gelen bir infografik, Albatros M5 İHA’nın Kasım 2023’te uçuş yolu da dahil olmak üzere nasıl kullanıldığına dair bir görselleştirmeyi gösteriyor. M5 İHA, elektronik harp sistemlerine karşı rakipleri ZALA ve Supercam ile de karşılaştırıldı.
Sadece Spiridonov değil, Albatros’un diğer uzmanları da savaş operasyonlarına doğrudan katılıyor. Aynı zamanda deneysel faaliyetler çerçevesinde uçuşlarda keşif yerine topçu ayarlamalarına öncelik verildi.
Albatros’un bir başka sunumunda, şirketin M5 insansız hava aracının Ukrayna’daki bir M-777 obüsüne saldırmak için topçu kurulumu yaptığı bir video gösteriliyor.
Sony’den kameralar
M5 İHA’lar, havadan fotoğraf çekimi ve topçu silahlarının ayarlanması için Sony kameralarla donatılmıştır. Fotoğrafçılık için tercih edilen modeller genellikle Sony A6000 ve Sony RX1R2 olurken, video kaydı için Sony FCB-EH6500 ve Sony FCB-EV7500 kullanılıyor. Albatros ayrıca bu kameralar için, termal kamera ile karanlıkta kayıt yapmaya yönelik bir varyant da dahil olmak üzere, jiro-stabilize tutucular (gimbalar) da üretmektedir. Bunlar şirketin web sitesinden satın alınabilir.
Askeri sunumda ayrıca Çinli InfiRay Technologies firmasının iRay tipi termal kameraları da yer alıyor.
Yabancı ülkelerle ekonomik faaliyetler
Albatros, 2020 yılından bu yana Myanmar Savunma Bakanlığı ile ortaklık yapıyor. Mektup yazışmalarından Albatros’un M5 insansız hava aracının işgalden çok önce askeri kullanıma yönelik olduğunu düşündüğü anlaşılıyor. Aşağıda Albatros’un Kasım 2020’de Myanmar’a gönderdiği taslak mektup yer almaktadır.
Mektubun son paragrafı alıntılanmalıdır:
Ürünlerimizin askeri veya sivil kullanımına açıklık getirmeyi gerekli görmüyoruz ancak silahlı kuvvetlerle olan iş birliğimizi gizli tutuyoruz. Bu nedenle ayrıntılı bilgileri paylaşmıyoruz veya bu tür bilgileri alb.aero web sitemizde yayınlamıyoruz. Odak noktamız öncelikle sivil sektördür ve bu alanda aktif olarak gelişmeye çalışıyoruz. Aynı zamanda birliklerimizin savaşlar (sınır koruması) dahil olmak üzere askeri amaçlarla da kullanıldığını belirtmekte fayda var.
Albatros, bu ilişkilerde Savunma Bakanlığı’nın çıkarları doğrultusunda hareket eden Alliance Engineering Services ile iş birliği yaptı. İHA’ların doğrudan Albatros’tan satışı yerine Simplex şirketi üzerinden satışı planlandı. Simplex’e karşı olası yaptırımlara ilişkin şu an için bir bilgi bulunmuyor.
İş birliği başladığında Burmalılar, ordularının tabur başına bir İHA birimine sahip olmayı planladığını açıkça belirtti (PDF):
Dolayısıyla Myanmar’da servis merkezleri ve üretim tesisleri bulunan 200-300 civarında İHA’ya ihtiyacımız olacak.
Albatros, 2021’in sonlarına doğru, ürünlerinin Myanmar Savunma Bakanlığı’nın 2022’de 10 adet Albatros M5 İHA satın alma planının bir parçası olacağını yatırımcılarına bildirdi. 2022 yazında Florov, Myanmar’a iş birliğini sürdürmeyi ve genişletmeyi teklif eden bir mektup gönderdi. Albatros İHA’larının Ukrayna’daki muharebe operasyonlarında Burma’yı Rusya ile bağlarını güçlendirmeye ikna etmek için kullanıldığını vurguladı.
Resmi ve gayri resmi maliyet tahmini
İlginç bir özellik, Albatros’un Myanmar’a satışına hazırlanırken resmi ve resmi olmayan bir maliyet tahmininin hazırlanmış olmasıdır. Resmi olmayan versiyonda “Aleksander’a katkı” gibi maddeler yer alıyordu ve bu aslında komisyoncuya 240.000 dolarlık bir yüzde anlamına geliyordu. Ayrıca 121.000 ABD doları tutarında “ek indirim kesintisi” hesaplandı.
2024’ün başlarında Albatros hâlâ Myanmar’da pazar payı kazanmayı umuyordu. Aşağıda çeyrek milyon dolarını “komisyon” olarak almak isteyen aynı Aleksander Dudov’un mektubu var.
Bu yıldan bu yana Albatros, BAE pazarına girerek destansı bir arayışa daha devam etti. Aleksander da burada yardımcı oluyor.
Tedarikçiler ve ortaklar
Albatros, sinir ağlarına dayalı görüntü tanıma için NVIDIA Jetson serisi mikro bilgisayarları kullanıyor.
Florov’un e-postasından, NVIDIA ile iş birliğinin en az 2016’dan beri devam ettiği anlaşılıyor. İş birliği, Ukrayna’nın işgalinden veya Albatros’a karşı doğrudan ABD yaptırımlarının uygulanmasından sonra durmadı. Florov’un irtibat kişisi, NVIDIA Corporation’un iş geliştirmeden sorumlu kıdemli yöneticisi Anton Yorayev’dir. En son örnek, Albatros’a dünyanın önde gelen yapay zekâ konferansı NVIDIA GTC 2024’e katılma davetini içeren 26 Şubat 2024 tarihli mektuptur. Mektubun sonunda Yorayev şöyle yazıyor: “Davetiye öğrencilere ve ilgilenen meslektaşlara iletilebilir”. Buna elbette Alabuga Politeknik Okulu öğrencileri de dahildir. Anton Yorayev, Albatros ve Alabuga Özel Ekonomik Bölgesinin ne olduğunu, orada olup bitenleri çok iyi biliyor.
Saito FG-40 motorları
Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’ndeki bir muhasebecinin Florov’a yazdığı 24 Kasım 2023 tarihli bir diğer ilginç mektup, Rusların hâlâ Japon üretici Saito’nun içten yanmalı motorlarını kullandığını gösteriyor. Motorlar zaten Rus Orlan 10 İHA’larında bulundu. Saito FG-40 motorlarının Alabuga’ya nasıl ve hangi amaçla teslim edildiği henüz bilinmiyor. İlk maddede Rusların Alabuga’da kendi motor üretimini başlatmaya çalıştıkları belirtiliyor. Belki Saito motorları kopyalar için model haline gelecektir.
Asia Semiconductor
Florov ayrıca çeşitli tedarikçilerden sürekli olarak iş birliği teklifleri alıyor. Bu şirketlerin çoğunun artık yaptırıma tabi ürünlerle uğraştığı açıktır. Bunun bir örneği Asia Semiconductor’u temsil eden Atlant’tır. Satış müdürü Svetlana Vasilyeva, Asia Semiconductor’un Shanghai Chenheyi Technology Development ile Beijing Science and Technology Research Centre (Beijing Online Technology Group) birleşmesi olduğunu vurguluyor.
Asia Semiconductor, son derece uzmanlaşmış endüstriler için yüksek kaliteli güç konektörleri, transistörler, dirençler, diyotlar, mikro devreler ve diğer bileşenlerin tedarikinde uzmanlaşmıştır.
Svetlana Vasilyeva, Mean Well, Aimtec, Siemens, Chinfa, Maxim, XILINX, Atmel, Wago, Vicor ve ST/TI gibi onaylı borsa şirketleri de dahil olmak üzere tanınmış şirketlerin ürünlerini sunmaktadır. Teslim süresi 4-6 haftadır. Asia Semiconductor’ın ürün listesi, küresel oyuncular Intel, Fujitsu ve Siemens’in (XLSX) bileşenlerini içerir.
Cyber Resistance hacktivistlerinin verilerine dayanan ek makaleleri okuyun.
Özet
Ukrayna’nın işgalinden önce Rusya’ya uygulanan yaptırımların Rus askeri-sanayi kompleksinin gelişimi üzerinde hiçbir etkisi olmadı. İşgalin ardından yaptırımlar aracılar kullanılarak atlatıldı. Bu nedenle yaptırım politikasının yeniden değerlendirilmesi ve Rusya’ya ulaşan ekipmanların transit ülkeleri olan Çin, Kazakistan ve Kırgızistan gibi ülkeler üzerindeki baskıların artırılması önem taşıyor.
Albatros ve M5 İHA’larının incelenmesi, şirketin özellikle Ukrayna ile yaşanan çatışmada tarımsal İHA’lardan askeri İHA’lara doğru ilerlediğini açıkça gösteriyor. Albatros, NVIDIA gibi ortaklarla iş birliği yaparak, Japonca ve Çince parçalar kullanarak yaptırımlardan kaçınmaya çalışıyor. Albatros’un İHA’larını muharebe kullanımına sunarak savaşta aktif bir oyuncu haline geldiği açık. Albatros’un ve faaliyetlerinin, uluslararası çatışmalardaki rollerini ve yasa dışı faaliyetleri önlemek için uygulama politikalarının yeniden düşünülmesi ihtiyacını anlamak için gelecekte gözden geçirilmesi gerekmektedir.
İnformNapalm’dan diğer makaleleri okuyun
- AB yaptırımları Rusya SB’nın Granat-4 İHA sistemlerini teslim etmesini engelliyor
- Rusya Devlet Dumasının eski üyesi Semyon Bagdasarov’un hacklenmesi
- 960’ıncı Avcı Havacılık Alayından bir Rus savaş suçlusunun hacklenmesi
Kaynağa link atarak paylaşırsanız seviniriz! Creative Commons – Attribution 4.0 International – CC BY 4.0. Facebook, Twitter ve Telegram’da InformNapalm’ın sayfalarını takip edin.
İnformNapalm’ın herhangi bir hükümetten veya sponsordan mali desteği yoktur. Tek sponsorumuz bireysel gönüllüler ve okuyuculardır. Ayrıca Buymeacoffee aracılığıyla aylık mini bağışlar yaparak İnformNapalm’ı destekleyebilirsiniz.