Beş senedir Suriye ordusu, aynı zamanda birçok isyanci gruplara karşı; muhalifler, Suriye isyancıları, ılımlı İslamcılar, Suriyeli Kürtler ve IŞİD’e karşı nispeten başarılı bir şekilde savaşmaktadır.
Beşar Esad’ın kontrolü altındaki topraklar her geçen sene azalsada, büyük oranda Rusya Federasyonu’nun ekonomik ve askeri yardımı sayesinde Esad’ın rejimi, iktidarını korumayı becermektedır.
InformNapalm ekibi, Suriye’nin Tartus limanına çeşitli Rus filolarına ait savaş gemilerinin trafiğinin büyüme çaplarını apaçık olarak göstermeye karar verdi. İş bu makalede InformNapalm.org’un OSINT eksperi Anton Pavluşkonun, Suriye’ye askeri yükleri taşıyan Rusya Federasyonu deniz kuvvetlerinin büyük çıkartma gemilerinin zaman, süre ve sefer sayısını gösteren birkaç geniş tablo (tablo bazına direk link http://bit.ly/VovaHelpingBasharTR) analiz etmiştir. 

Uzun süren çatışmanın sebeplerinden biri, Rusya tarafından sürekli olarak hem deniz hem de hava trafiği ile askeri ve maddi olarak Esed rejiminin desteklenmesidir. Hem ne kadar son zamanlarda hava trafiğini bir şekilde sınırlamaya çalışılıyor olsalarda, Rusya’dan deniz trafiği, Beşar Esad için hala sağlam bir “yaşam yolu” olarak kalmaktadır.

Suriye’ye askeri yük teslimlerinde en önemli rol Rusya Federasyonu’nun Karadeniz filosu (ana üs l. Sivastopol, Rusya tarafından işgal edilen Ukrayna’nın Kırım yarımadası) oynamaktadır.

Teoride Rusya, askeri yüklerin Suriye’ye kaçakçılığını sivil gemileri vasıtasıyla da yapabilirdi, ancak böyle bir yükün kontrol edilmesi durumunda uluslararası bir skandal ortaya çıkabilirdi, dolaysıyla deniz yoluyla yapılan sevkiyatlar için tam olarak askeri deniz kuvvetleri seçilmiştir, ve sadece Karadeniz grubundan değil, diğer denizler gruplarından da. Suriye limanına trafik, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından gerçekleştirilmektedir.

Askeri gemiler kontrol edilemezdir, Boğazlardan geçişler ise 1936 yılınki Montrö Boğazlar Sözleşmesine bağlıdır ve Türk tarafına gelecek geçişten yalnız haber vermeyi öngörmektedir.

Böylece Rusya, Suriye’ye savaş araçları ve asker kaydırması görevlerini gerçekleştirmek amacıyla büyük çıkarma gemilerini (BÇG) kullanmaktadır. Rusya Karadeniz Filosunda  197 çıkarma gemileri tugayında yedi adet BÇG mevcuttur.

Ayrıca Kırım işgali süresinde Ruslar tarafından ele geçirilmiş Ukrayna büyük çıkarma gemisi “Konstantin Olşanskiy” Sivastopol’da bulunmaktadır, fakat şu anda Rusya Federasyonu, Suriye’ye kargo taşımaları için onu kullanmaya henüz cesaret etmemektedir.

Tablodan görülebileceği gibi, yedi BÇG’den aynı zamanda sadece 4-5 gemi bağlanabilirdi, bu yüzden transfer trafiği kapasitesi artırımı için diğer filolardan BÇG’leri çekme kararı verildi. Aşağıda filo verileri olan tablolar sunulmaktadır.

Kuzey Filosu — 775 projesinin 4 BÇG’si:

Baltik Filosu — 775 projesinin 4 BÇG’si:

Pasifik Filosu — 775 projesinin 3 BÇG’si ve 1171 projesinin 1 BÇG’si:

*Tabloda kırmızı renk ile İstanbul Boğazından Suriye’ye yük trafiğine katılmayan gemiler işaretlenmiştir.

 1171 ve 775 projelerinin iki temel BÇG tipi:

Arkaik Rus filosunu 1171 projesi (2004 yılında kurulan) büyük çıkarma gemileriyle güçlendirecekti, fakat yetersiz finansman yüzünden bu tip gemilerden hiçbiri henüz öngörülen zamanda üretilip tamamlanmamıştır.

Ayrıca Rus askeri yönetimi silah ve araçların transfer kapasitesini Fransa’dan 70 kamyon veya 40 tank ve 450 asker kadar taşıma kapasitesine sahip “Mistral” sınıfı yepyeni çıkarma gemisi sipariş ederek güçlendirmesini planlamıştır. Bu tür gemiler 32.000 ton taşıma kapasitesine sahiptir, yani 775/1171 seriler BÇG’inden (4400 ton toplam) birkaç kat daha fazladır. Ancak Kırım ilhağı ve Rusya’ya uygulanmış yaptırımlar bu planları engelledi. Şimdi Rusya Suriye’ye askeri malzeme taşımak için eski Sovyet yapımı gemileri kullanmak zorunda kaldı.

İstanbul Boğazı’ndan Rusya deniz kuvvetlerinin trafiğini analiz etmek için Türk web sitesini Bosphorus Naval News‘i kullandık. Bu sitede eksik veriler yayınlanmıştır, yazarlarının değerlendirmelerine göre bütün askeri gemi geçişlerinin sadece %90-95 inceleyebilmişler. InformNapalm.org gönüllüleri 2013-2015 yıllarının verilerini birleştirip filolara, gemi türlerine ve geçiş tarihlerine göre sınıflandırma yapıp şöyle bir durum elde etmişler.

Toplam üç yıl boyunca Rusya gemilerinin Boğaziçi’nde iki yöne 300’den fazla seferi saptanmıştır. İstanbul Boğazı yoluyla Rusya Federasyonu donanmasına ait 50’den fazla farklı gemi geçiş yaptı. Bunlardan minimum 14 büyük çıkarma gemisi, toplam RF bahriyesine ait olan 18 adetten: 5 (Karadeniz Filosu), 4 (Baltık Filosu), 3 (Kuzey Filosu), 2 (Pasifik Filosu).

Boğaz’dan geçen tüm Rus gemilerinden BÇG trafiğinin payı yüzde yetmişten daha fazladır (303’ten 229). Onlardan %50’den fazla – Karadeniz filosuna ait BÇG’leri, Baltık Filosunun BÇG’leri – % 20’den fazla, ve yaklaşık% 10 – Kuzey Filosu BÇG’leri.

Rus büyük çıkarma gemilerinin (BÇG) standart yolu şudur: Sivastopol (eğer Rus gemi Karadeniz Filosuna aitse) – Novorossiysk – Boğaziçi – Çanakkale Boğazı – Lazkiye / Tartus.

Esas yükleme Novorossiysk’te gerçekleştirilmektedir. Sivastopol’da yükleme yapmak için malı önce Kırım’a getirmek gerekmektedir, son zamanlarda bunu yapmak oldukça zordur, dolaysıyla RF Karadeniz bahriyesinin gemileri ayrı bir Sivastopol-Novorossiysk çengel yapmak zorundadır. Böylece seferin yolu bir gün fazla uzatır. Normalde Novorossiysk’tan Tartus’a bir sefer dört gün sürmektedir.

Rusya’dan Suriye’ye bir gidiş dönüş seferi ortalama 10 gün cıvarında zaman almaktadır – böyle seferler İstanbul Boğazından geçiş trafiğinde izlenebilmektedir. Sık sık BÇG ikili gruplar olarak Karadeniz’den gelerek Boğaz’lardan geçiyor, 8-13 gün sonra da Karadeniz’e geri dönüyorlar.

Novorossiysk – Tartus deniz seferi yaklaşık 4 gün sürer (1512 deniz mili/ 2433 km), gemiler birkaç gün süresinde boşaltılır ve sonra geri dönerler (sefer mesafesi ve süresi SeaRates servisi vasıtasıyla hesaplanmıştır).

İstatistik verileri ve infografikte görüldüğü gibi deniz trafiği her yıl artmaktadır. 2013 yılında tahminen 30 seferden fazla, 2014 yılında – 45 ten fazla. 2015 yılının Eylül’üne kadar artık 2014 yılınınki düzeyini ulaşmış olacaktır.

Kuzey ve Baltık filolarının büyük çıkarma gemileri sürekli olarak Akdeniz filosunda rotasyon yapıyorlarmış, fakat aslında Novorossiysk – Tartus rotasında seferler yapmaktadır.

Boğaz’dan Akdeniz’e BÇG “Kaliningrad” diğerlerden daha fazla sefer yapmış – sadece 2014 yılında 10 kez, ve BÇG “Novocherkassk” (2014 yılında 9 kez, 2015 yılında – 8 kez). Tartus’ta teknik servisi yapan ve birbirlerini her 6 ay değiştiren Karadeniz filosunun iki tane yüzen tamirhane vardır – PM-56 ve PM-138.

Bosphorus Naval News projesini verilerine göre tam olamayn 2013-2015 yılları süresinde Rus BÇG’leri Suriye’ye yüzden fazla sefer yapmıştır.

Gemilerin hareket verileri “VKontakte” halka açık sosyal medya sitelerinde de kolaylıkla takip edilebilir, orada denizciler ve eşleri gemilerin güncel koordinatları paylaşıyor. “Suriye” meselesi orada devamlı olarak meydana çımaktadır.

Ayrıca Tartus’a ziyaretler hem bölgesel basın (Kaliningrad, Sivastopol, Novorossiysk) hem de İTAR-TASS, RIA “Novosti” ve diğer ajansların sitelerinde ışıklandırılmaktadır.

Dikkate değer ki Tartus’a giden gemiler komple yüklenmiş durumdadır, sukesimi fotoğraflarda zor görünüyor.

Fakat Boğaz’dan Karadeniz’e geçiş fotoğraflarında sukesimi neredeyse tamamen görünür – çünkü gemiler artık yüksüz geliyor.
Gemilerin yükleri hakkında az bilinir ama 2015 yılının yazından beri Rusya BÇG’leri araçlarla yüklü, güvertelerinde bile sergilenen araçlarla, Boğaz’dan geçmeye başladılar. Tentelerle örtülü veya kamuflaj filesi altında saklanmış araçlar farklı haber ajanslarının fotoğraflarında yayınlandı. Böylece tüm dünya “Nikolai Filçenkov” BÇG’siyle tanıştı. Aslında bu oldukça riskli bir manevraydı çünkü gemi açık denizde uzak mesafeye gidiyordu.

BÇG “Nikolai Filçenkov” Boğaziçi’nden 10 Eylül 2015 geçmektedir. Kargolar güvertede kamuflaj filesi altında saklanmış. Fotoğraf: Yörük Işık

BÇG “Nikolai Filçenkov” Boğaziçi’nden 10 Eylül 2015 geçmektedir. Kargolar güvertede kamuflaj filesi altında saklanmış. Fotoğraf: Alper Böler

1171 projesi BÇG’inde güvertede yükleri yerleştirmek mümkün ise, 775 projesi BÇG’inde bazı konteynerlerin neredeyse yer olmayan güverteye konması özellikle şaşırtıcıydı. Herhalde son günlerde Ruslarda lojistik paniği görünmektedir. Suriye’ye askeri malzeme transferi daha yoğun şekilde gerçekleştirilmektedir. Herhalde Beşar Esad’ın güçlerinin pek kuvvetlendirme ihtiyacı vardır.

BÇG «Nikolai Filçenkov», proje 1171. Fotoğraf: turkishnavy.net

BÇG «Korolöv», proje 775, Boğaz’ı 3 Eylül 2015 geçirir. Fotoğraf: turkishnavy.net

Yani Rusya, neredeyse bütün dünya izlediğinde savaşan Esad rejimine silah temin etmektedir. Ve son zamanlarda bu teslimatlar sadece artıyor. Sonuç olarak Orta Doğu’da milyonlarca mülteci, yüz binlerce ölü ve petrol üreten bölgede genel istikrarsızlık mevcuttur. Ama dünya topluluğu sadece şimdi, dört yıl sonra, bu savaşın ateşine yağı kimin döktüğünü yeni fark etmeye başladı.

Yavaş Avrupa bürokrasisi bile artık hareket etmeye başlamaktadır. Ve gitgide Rusya’nın hava yoluyla yük taşımasını kısıtlayınca yakında Rus büyük çıkarma gemileri Boğazı yoluyla daha sık geçeceklerdir.

Böylece Rusya’nın ekonomisi Kırım işgali ve Donbass’ta başlatılmış savaştan dolayı ağır yaptırımlar yükü taşırken Rusya liderliği, Beşar Esad rejimini desteklemek için milyarlarca ruble harcamaya devam etmektedir. Kremlin, bir savaşta batağa saplanıp başkasının alevlerine atıldı. Sonuçta Rus askeri uzmanları olan “yük 200” (ölenler) şimdi hem Donbass’tan hem de Suriye’den gelmektedir.

Ek bilgiler ve istatistikler

Tartus’a yapılan seferlerin yaklaşık sayısı:

Filolara göre sınıflandırılmış Suriye seferlerine katılan Rus BÇG’lerin sayısı:

Bir sene boyunca gemilere göre Suriye seferlerinin yaklaşık sayısı:

09.2015 – 01.2013 dönemi içindeki seferlerin tahmini açıklaması (kriter – Karadeniz’den çıkışı ve Suriye’den geri dönüşü tarihi. Dört hafta içinde):

01.2013’ten 09.2015’e kadar Boğazı yoluyla geçen tüm Rus BÇG hareketi:

Anton Pavlushko InformNapalm.org için özel olarak bu bilgi hazırladı. Bilgi kopyalamak ve kullanarak yazar ve sayfamızı kaynak olarak linki bilindirmek gereklidir.