İnformNapalm, 12 sentyabr tarixində Fransız şirkətləri Thales və Safran-a yönəlmiş bir CYBINT/HUMINT araşdırması dərc edib. Bu məqalədə, Qazaxıstan müdafiə şirkətlərinin, Rus hərbi sənayesi üçün Fransız təyyarə elektronikasının texniki xidmətini təmin etmək məqsədilə sanksiyaları aşaraq apardığı əxlaqsız fəaliyyətlər müzakirə edilir.
Məqalədə ARC Qrupu və 405 saylı Təyyarələrə Texniki Xidmət Mərkəzi araşdırılır. Bu şirkətlər, Rusiyanın Rosaviaspetskomplekt müdafiə şirkətləri və İrkutsk Aviasiya Zavodu ilə əməkdaşlıq edir. Fransa tərəfdən isə bu prosesi Thales və Safran dəstəkləyir. İnformNapalm, hər iki Fransa müdafiə şirkəti ilə əlaqə saxlayaraq, onların mümkün iştirakına dair məlumatlar toplayıb. Alınan cavablar arasında əhəmiyyətli fərqlər müşahidə olunub.
Thales proaktiv və açıq davranır
Thales, şərh tələblərinə tez bir zamanda cavab verərək, 405 nömrəli Təyyarə Texniki Xidmət Mərkəzinə heç bir avadanlıq təhvil verilmədiyini təsdiqlədi. Şirkət, yalnız heyətin bir qismini təlim etdiklərini, Qazax tərəfinə texniki xidmət və yaxud ehtiyat hissələri təqdim etmədiklərini vurğuladı. Eyni zamanda, Qazax zavodu ilə bütün müqavilələri dayandırdıqlarını və müqavilələrlə bağlı mümkün kompensasiya tələbləri üçün müvafiq hüquqi addımları qiymətləndirəcəklərini açıqlayıblar.
Thales-in bu proaktiv və açıq davranışı, 2014-dən bəri beynəlxalq sanksiyalara uyğunlaşma konusundakı sədaqətini nümayiş etdirir. İnformNapalm, Thales-in sürətli hərəkətləri yüksək qiymətləndirir. Bu məsuliyyətli tutum, geosiyasi həssaslıqlar baxımından müdafiə sənayesində müsbət bir nümunə təqdim edir.
Safran qeyri-müəyyən və rəsmi davranır
Thales-in əksinə, Safran daha qeyri-müəyyən cavab verdi. 2014-cü ildən beynəlxalq sanksiyalara əməl etdiklərini bildirdikdən sonra yalnız ixraca nəzarət proseduraları haqqında ümumi məlumat veriblər. Lakin Qazaxıstanda kimlərin texniki qulluq işi ilə məşğul olduğunu açıqlamaqdan qaçdılar. Safran, müəyyən ölkələr və ya şirkətlər barədə konkret məlumat verməkdən imtina etdiklərini ifadə etdi.
Safran sanksiyalar çərçivəsində Rusiyaya hərbi texnikanın birbaşa çatdırılmasını dayandırdıqlarını açıqlayıb. Lakin verdikləri cavab, bir çox vacib sualın cavabsız qaldığı təəssüratını yaradır. Məsələn, ARC Group ilə bağlı suallara cavab verərkən, Safran ARC-nin onların avadanlığının eksklüziv distribütoru olduğu iddialarını təkzib etmədi. Əgər ARC Group düzgün məlumat verməsəydi, Safranın bu iddianı təkzib etmə imkanı var idi. Bu susqunluq, ARC Qrupu ilə bağlı narahatlıqları artırır.
Bundan əlavə, birbaşa suallara baxmayaraq, Safran qazaxıstanlı tərəfdaşları vasitəsilə avadanlıqlarının Rusiyaya satılmasının qarşısını alacaq hər hansı konkret məlumatı paylaşmayıb. Bu qeyri-müəyyənlik, Safran-ın mümkün sanksiyaları aşma imkanlarının araşdırılmasına səbəb olur. Safran rəsmi proseduralara riayət etsə də, bu məsələyə dair istəksizliyi daha ətraflı tədqiqat tələb edir.
ARC Group-un internet saytı (arcgroup.kz) hazırda ictimaiyyət üçün bağlıdır (arxiv edilmiş nüsxə).
Davamlı araşdırma ehtiyacı
Thales-in məsuliyyət hissinin əksinə, Safran-ın qeyri-müəyyən cavabları şübhə yaradır. Sanksiya rejimindəki boşluqların, Rusiyanın hərbi cəhdlərini dolayısıyla dəstəkləmək məqsədilə istismar edilməsinin qarşısını almaq üçün əlavə araşdırma tələb olunur.
Nəticə etibarı ilə, SU-30 qırıcı təyyarələrinin Rusiyanın Ukraynaya qarşı hücum müharibəsində hər gün istifadə edildiyini və insan itkilərinə səbəb olduğunu xatırlatmaq istəyirik.
İnformNapalm-dan digər məqalələri oxuyun
- Qeyri-dinc nüvə enerjisi: Rosatom Rusiya qanadlı raketlərinin inkişafını gücləndirir
- Rusiyanın silah istehsalı sanksiyalara baxmayaraq davam edir
- BaumankaLeaks-2: S-400-lərin tədarükü üçün əsrin Rusiya-Hindistan müqaviləsi
Veb saytımıza bir link paylaşdığınız üçün çox sağ olun! Creative Commons – Attribution 4.0 International – CC BY 4.0. Facebook, Twitter və Telegram’da İnformNapalm səhifələrini oxuyun.
İnformNapalm-ın heç bir hökumət və ya sponsor tərəfindən maliyyə dəstəyi yoxdur. Yeganə sponsorlarımız fərdi könüllülər və oxuculardır. Siz həmçinin Buymeacoffee vasitəsilə aylıq mini ianələr etməklə İnformNapalm-a dəstək ola bilərsiniz.
