Пакуль Расейская Фэдэрацыя зьдзяйсьняе гібрыдную агрэсію супроць іншых краінаў, вайна не спыняецца ў яе дома. З апошніх навінаў вядома пра тэрарыстычныя атакі ў Рэспубліцы Дагестан. 29 сакавіка 2016 г. на 869 км трасы «Каўказ» баявікі ўчынілі напад на супрацоўнікаў паліцыі: узарвалі аўтамабілі Урал і УАЗ-Хантэр. У выніку адзін паліцэйскі загінуў (лейтэнант Ігар Муценік), два параненыя (падпалкоўнік Яўген Гува і старшына Сяргей Папоў). Яшчэ адзін тэракт адбыўся на наступны дзень. Атакі зьдзейсьнілі баявікі Ісламскае Дзяржавы. (На фота: паліцэйскі УАЗ, зьнішчаны 29 сакавіка 2016 г.).

На Паўночным Каўказе завершаны першы этап замены ключавых гульцоў у салафіцкім збройным падпольлі. Імарат Каўказ (ІК) канчаткова страціў пазыцыі лідэру й саступіў моцнаму, больш агрэсіўнаму і больш вядомаму канкурэнту – Ісламскай Дзяржаве (ІД), ці больш дакладна ейнай каўказскай правінцыі. Не апошнюю ролю ў перафарматаваньні салафіцкага падпольля згуляла Масква, пра што InformNapalm пісаў раней.

У 2016 годзе барацьбу супроць ІД у Сірыі адначасова ўзмацнілі міжнародная антытэрарыстычная кааліцыя на чале з ЗША, курды, урадавыя войскі Башара Асада і ісламісты з групоўкі Джабхат ан-Нусра (сірыйская Аль-Каіда). ІД зазнае паразы на ўсіх франтох. Пераломным момантам у барацьбе зь ідзілаўцамі стаўся захоп асадытамі Пальміры, які адбыўся 27 сакавіка 2016 г. Падразьдзяленьні ІД пачалі адступаць у бок Дэйр-эз-Зора і Раккі.

Перамога ў Пальміры ўзьняла баявы дух асадаўскіх войскаў. Станам на панядзелак, 4 красавіка 2016 г. баявікі ІД вялі баі супроць урадавай Сірыйскай арабскай арміі за аэрапорт Дэйр-эз-Зор. У той жа час падразьдзяленьні Свабоднае сірыйскае арміі (апазыцыя) з падтрымкаю турэцкай артылерыі спрабуюць выбіць сілы ІД з горада Аль-Рай на поўначы правінцыі Алепа.

Раней, у лютым 2016 году, курды выбілі ідзілаўцаў з цэлага шэрагу населеных пунктаў ва ўсходняй частцы правінцыі Алепа. У прыватнасці, яны ўзялі стратэгічна важны пункт Таль Рыфаат.

Разгортваньне супрацьстаяньня між Аль-Каідай і ІД, а таксама ўнутраныя спрэчкі між ісламістамі, у прыватнасьці абвастрэньне зносінаў паміж Джабхат ан-Нусра і ІД, канфлікты паміж Джабхат ан-Нусра і групоўкай «13-я дывізыя» (падразьдзяленьне Свабоднае сірыйскае арміі, значная частка байцоў якой вызнаюць салафізм) спрыяе адтоку муджахедаў зь Сірыі.

Паразы, якія зазнае ІД ў Сірыі і Іраку, прымусяць лідэра групоўкі «халіфа» Абу Бакра Аль-Багдадзі кампэнсаваць няўдачы ў Шамі (Сірыі) праз посьпехі на іншых франтох. Усё больш увагі будзе надавацца падрыхтоўцы тэрарыстычных нападаў супроць грамадзянскіх аб’ектаў у краінах ЭЗ. Апроч гэтага ўзрасьце вайскова-тэрарыстычная актыўнасьць ІД у Емэне, Лібіі, Аўганістане і ў паўночнакаўказскіх рэспубліках РФ.

Сілавікі атачылі салафіцкі мячэт у Махачкале, 2014 год

Для філіі Ісламскае Дзяржавы ў Расейскай Фэдэрацыі надзвычай важна заручыцца падтрымкай як байцоў ІК, гэтак і салафіцкае моладзі, якая да гэтага часу не ўцягнутая ў збройнае падпольле. Для гэтага Каўказская правінцыя ІД, прынамсі на працягу бліжэйшага паўгоду, мае атакаваць выключна вайсковыя аб’екты (армія, паліцыя, ФСБ). Для Ісламскае Дзяржавы гэта тыповая, выпрабаваная яшчэ на Блізкім Усходзе, тактыка на этапе заваёвы падтрымкі сярод шырокіх слаёў мусульманскага насельніцтва. Неразборлівы тэрор з атакамі на цывільныя аб’екты пачнецца пазьней. Папаўненьню шэрагаў пасьлядоўнікамі Даўлі (то бок ІД) будзе ўскосна спрыяць сам Крэмль праз уласныя дзеяньні:

• удзел у вайне ў Сірыі на баку шыітаў;
• нізкі ўзровень жыцьця, перадусім у Дагестане;
• адсутнасьць справядлівага суду й высокая карумпаванасьць праваахоўных ворганаў (сярод моладзі Паўночнага Каўказа высокі попыт на справядлівасьць, які ня могуць задаволіць ані рэспубліканскія, ані фэдэральныя ўладныя інстытуты);
• сталыя неабгрунтаваныя рэпрэсіі супроць імамаў у Інгушэтыі і Дагестане;
• закрыцьцё салафіцкіх мячэтаў у Дагестане і прафілактычны ўлік салафітаў ў Чачэніі, замена адных імамаў на іншых – больш ляяльных да фэдэралаў;
• рэгулярныя выкраданьні сілавікамі людзей (апошняе зь якіх адбылося 2 лютага 2016 г. у Гудэрмэсе, Чачэнія);
• зьнішчэньне дамоў сем’яў удзельнікаў падпольля і перасьлед сваякоў баявікоў у Чачэніі і г.д.

Таму кропкавыя атакі супроць паліцыі, якая на Паўночным Каўказе ўвасабляе карупцыю і беззаконьне, усё больш будуць схіляць значную частку насельніцтва да падтрымкі ІД.

Спалены дом сваякоў муджахідаў Імарата Каўказ ў Чачэніі, 2014 год

Масква і далей разглядае сытуацыю ў рэгіёне праз прызьму «барацьбы з тэрарызмам» і імкнецца зьнішчыць падпольле выключна сілавымі мэтодамі. ФСБ, Сьледчы камітэт і іншыя сілавыя структуры будуць даваць справаздачу ў Маскву пра чарговыя ліквідацыі «аміраў і бандгрупаў», аднак у агучаных лічбах традыцыйна будзе шмат хлусьні і перабольшваньняў. Безумоўна, пэўныя посьпехі ў барацьбе з падпольлем магчымыя, але толькі кароткачасовыя. Салафіты (як ІД, гэтак і ІК) цалкам адышлі ад мэтодаў барацьбы ўзору ня толькі «партызанскага» 2001 году, але й «падпольнага» 2007-га. Атрады ўжо не перасоўваюцца празь лясы, таму справаздачы пра «зачысткі лясных масываў» ня сьведчаць пра посьпехі чэкісцкіх апэрацыяў. Сёньня ячэйкі ісламісцкага падпольля дыспэрсныя; вялікія сілы не канцэнтруюцца ані ў вёсках, ані ў гарох і лясох, – базамі служаць падвалы прыватных дамоў і нават кватэры ў шматпавярховіках. На новы ўзровень выйшла дзейнасць малых групаў баявікоў у буйных гарадох.

Уплыў ІК далей будзе слабець. Гэта зьвязанае з масай праблемаў у Аль-Каідзе: сёлета прыярытэтнымі будуць іншыя франты – Сірыя, Емэн і Аўганістан (дзе таксама ідзе барацьба за ўплыў зь ІД). У гэтых дзяржавах пасьлядоўнікі бэн Ладэна здольныя ўсталяваць рэальны кантроль над пэўнымі тэрыторыямі. Таму Аль-Каіда будзе вымушаная скарачаць падтрымку сваёй расейскай філіі – Імарата Каўказ.

Закручваньне гаек, да якога ўсё часьцей зьвяртаецца Масква на Каўказе, будзе садзейнічаць далейшаму перафарматаваньню салафіцкага падпольля й пошуку ім новых формаў супрацьстаяньня фэдэральнай і мясцовай уладзе. Тактыка Крамля застаецца ранейшай – тэрарызмам адказваць на тэрарызм. Аднак тушэньне пажару бэнзынам яшчэ ніколі ня мела якіх-кольвечы вынікаў.

Матар’ял падрыхтаваў адмыслова для InformNapalm Павал Падабед.

На беларускую мову пераклаў Дзяніс Івашын.

(CC BY 4.0) Інфармацыя падрыхтаваная адмыслова для сайту InformNapalm.org, падчас поўнага або частковага перадруку й выкарыстаньня матар’ялу наўпроставая спасылка на аўтара і наш праэкт абавязковая.

Мы заклікаем чытачоў актыўна пашыраць нашыя публікацыі ў сацыяльных сетках. Наданьне матар’ялам расьледаваньняў шырокае агалоскі здатнае зьмяніць хаду інфармацыйнага і баявога супрацьстаяньня з Крамлём. Разам пераможам!